Robin Nelisse en Richard Elsinga waren tot voor kort onbekenden van elkaar. Nu proberen ze het voetbal op Aruba te hervormen.

Kleine wereld hè, zegt Robin Nelisse glimlachend. Hij beleefde rond de eeuwwisseling zijn doorbraak in de eredivisie, als trefzekere spits van SC Cambuur dat hem een seizoen huurde van Feyenoord. Bijna een kwarteeuw later, de dreadlocks van Nelisse hebben plaatsgemaakt voor een kort kapsel, kruisen de wegen van de spits en Friesland elkaar opnieuw. Deze keer als trainer.

Dat zit zo. Nelisse traint talentvolle voetballers op Aruba, volop gebruikmakend van de oefenstof die hem wordt aangeboden door de Caribische voetbalbond. Al die trainingen en individuele oefenvormen worden bedacht en samengesteld door feeton, een bedrijf dat een voetballeerlijn maakt voor jeugdvoetballers en haar wortels heeft in Friesland.

Eigenaar van feeton is namelijk Richard Elsinga, geboren in Harlingen maar getogen in Joure, waar hij nog steeds woont. Hij keepte in het tweede elftal van SC Heerenveen, maar stopte op 26-jarige leeftijd vanwege een ellenboogblessure met voetballen. Elsinga werd docent in het speciaal onderwijs en ging in het amateurvoetbal werken. Hij was onder meer trainer van Be Quick Dokkum en GAVC en hoofd jeugdopleidingen bij Blauw Wit ’34 en SC Joure.

Verhelderend inzicht

Het combineren van het docent- en trainerschap zorgde bij Elsinga voor een verhelderend inzicht. ,,Ik werkte in het onderwijs met leeftijdsgebonden kerndoelen voor mijn leerlingen, die vervolgens werden ondergebracht in leerdoelen.” Kortgezegd leren kinderen zo de basis voor taal en rekenen.

Waarom, vroeg Elsinga zich tien jaar geleden af, werkten amateurclubs niet volgens een vastomlijnde methodiek? Eentje die trainers sturing en richting kon geven?

Elsinga onderscheidde ruwweg vier soorten jeugdtrainers. ,,Goedwillende ouders, maar mensen die van toeten noch blazen weten als het over voetbal gaat”, somt Elsinga op. ,,Je hebt ook ouders die zelf hebben gevoetbald, of nog voetballen, en het leuk vinden om training te geven. Stagiaires of jeugdspelers die een trainerscursus volgen en ten slotte: gediplomeerde trainers.”

Het gevaar? ,,Vanuit alle goede bedoelingen werden trainingen gegeven. Maar elke vorm van structuur ontbrak.” Het zorgde bij Elsinga voor een onbestemd gevoel. ,,Als ik vertrok bij een club stelde ik mezelf de vraag: wat heb ik achtergelaten?” Vaak moest Elsinga het antwoord schuldig blijven.

Foppe de Haan

Elsinga ging aan de slag, veelal in de avonduren. Hij maakte oefenvormen die beginnende én gevorderde jeugdtrainers konden uitvoeren, geïnspireerd door Foppe de Haan, zijn oude trainer bij Heerenveen. Hij koppelde er leerdoelen aan en bedacht schema’s, zodat trainers stapsgewijs aan de ontwikkeling van spelers en team konden werken.

De geplastificeerde documenten die Elsinga een decennium geleden maakte, zijn inmiddels vervangen door apps. Ruim 300 amateurclubs, verspreid door Nederland, en enkele Duitse verenigingen gebruiken de oefenvormen, waarvan er pakweg duizend beschikbaar zijn. Net als SC Heerenveen, FC Twente, Vitesse en dus de Arubaanse voetbalbond.

Nelisse is op het Caribische eiland verantwoordelijk voor Aruba onder 14. ,,Ik wilde mezelf verbeteren als trainer. Voor mij waren deze apps een goed hulpmiddel”, zegt hij. ,,Bij de voetbalbond van Aruba heb ik er dan ook op aangedrongen dat ze voor elke amateurclub beschikbaar moesten zijn.”

Aruba heeft, op een inwoneraantal van 120.000, twintig amateurverenigingen. Vijftien daarvan gebruiken inmiddels het feeton-programma. Hoe Elsinga de trainingsmethodiek in het kort omschrijft? ,,We willen kinderen in de eerste plaats een goede techniek leren. Vervolgens moeten ze die techniek onder weerstand in wedstrijdvormen kunnen toepassen.”

Faciliteiten

Met een voetbalvisie uit Friesland willen Elsinga en Nelisse het voetbal op Aruba verbeteren. De faciliteiten zijn echter het grootste probleem. Aruba heeft slechts drie kunstgrasvelden. Veruit de meeste teams trainen op zand en stenen. De temperatuur is bovendien een complicerende factor. Overdag is het domweg te warm om te sporten, weet Elsinga, die vorige week een bezoek aan het eiland bracht voor presentaties aan tientallen jeugdtrainers.

Momenteel volgen zo’n 3500 Arubaanse jeugdvoetballers het feeton-programma. ,,We vissen uit een kleine vijver”, aldus Nelisse. Langzaam maar zeker breken echter spelers door. ,,Een paar jongens voetballen inmiddels in de jeugdopleidingen van Sparta en Feyenoord.”

Nelisse nam, nadat hij in 2011 zijn actieve voetballoopbaan beëindigde, een tijd afstand van de voetbalwereld. ,,Ik heb genoten van mijn tijd als profvoetballer, maar toen ik stopte was het ook wel even fijn om geen stress, gezeik of verplichtingen te hebben.”

Hij verzorgde weleens een training bij de jeugd van Feyenoord en initieerde een stichting op Aruba. ,,We organiseren voetbalkampen en clinics waaraan ook kansarme kinderen kunnen deelnemen.”

Plezier

Nelisse haalt momenteel plezier uit het trainersvak. ,,Weet je”, zegt hij. ,,Bij FC Utrecht zei Willem van Hanegem ooit tegen mij dat je jezelf als trainer niet zo belangrijk moet maken. Zo denk ik er ook over. Een trainer moet er voor zijn spelers zijn. Niets meer of minder.”

Naast hem knikt Elsinga. ,,Ik ben tien jaar geleden met dit platform begonnen. Nu is het een bedrijf, met een team van voetbaltrainers en andere specialisten, maar als trainer ben je niet de belangrijkste pion. Het gaat erom dat kinderen plezier hebben. Het is alleen maar mooi als je ze daarbij kunt helpen.”

Bron: Leeuwarder Courant